Pseudonim Litwos (1846-1916), polski prozaik, jeden z najpopularniejszych pisarzy XX wieku, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1905 roku.

Urodził się 5 maja 1846 r. w Woli Okrzejskiej w zubożałej rodzinie ziemiańskiej. Ze względów ekonomicznych w 1855 r. rodzina Sienkiewiczów przeniosła się do Warszawy. W 1858 r. młody Henryk rozpoczął naukę w stołecznym Gimnazjum Realnym. W 1865 r., po ukończeniu siódmej klasy, zrezygnował ze zdawania egzaminu dojrzałości i przyjął posadę guwernera w Poświętnem k. Płońska. Przebywał tam od sierpnia 1865 do czerwca 1866 roku. Był to przełomowy okres w jego życiu. Podjął pierwsze próby pisarskie, zaczynając pięć powieści, z których ukończył tylko „Ofiarę”. We wrześniu 1866 r. zdał maturę i od października został studentem na wydziale prawnym Szkoły Głównej Warszawskiej. Już jednak w lutym 1867 r. przeniósł się na wydział filologiczny. W 1869 r. Szkoła Główna została przekształcona w rosyjski Uniwersytet Cesarski. W okresie studiów Sienkiewicz nawiązał współpracę z Przeglądem Tygodniowym. W 1871 r. opuścił uczelnię nie zdając egzaminów końcowych.

W latach 1872-1887 pracował jako reporter i felietonista w Gazecie Polskiej. W latach 1876-1878 jako korespondent Gazety Polskiej przebywał w Ameryce Północnej, podejmując wraz z grupą przyjaciół próbę stworzenia w Kalifornii komuny rolnej. Pożyczkę, którą uzyskał na wyjazd od swojej redakcji, spłacał korespondencjami z drugiej półkuli. Jego „Listy z podróży do Ameryki” uratowały Gazetę od bankructwa. Jeżdżąc po Ameryce pracował nad dramatem „Na jedną kartę”, ale przede wszystkim wsłuchiwał się w opowieści Polaków tam mieszkających, co zaowocowało serią utworów nowelistycznych m.in. „Szkice węglem” (1880). W marcu 1878 r. wrócił do Europy i na rok osiadł w Paryżu. Tu powstały: „Janko Muzykant” (1880), „Przez stepy” i „Orso” (1880). W kolejnych latach powstały następne utwory pisane prozą: „Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela” (1880), „Jamioł” (1882), „Latarnik” (1882), „Sachem’’ (1889) i „Wspomnienie z Maripozy” (1889). W swojej twórczości nowelistycznej poruszał problemy społeczno-obyczajowe w duchu ideologii pozytywistycznej, np. „Hania” (1880), „Za chlebem” (1880). W 1881 r. Henryk Sienkiewicz ożenił się po raz pierwszy, z Marią Szetkiewicz. Szczęście nie trwało jednak długo. 19 października 1885 r. Maria umarła na gruźlicę. Ze związku tego urodziło się dwoje dzieci Sienkiewicza: Henryk Józef i Jadwiga, które po śmierci matki wychowywały się u dziadków. W latach 1882-1887 Sienkiewicz został redaktorem dziennika Słowo, w którym 2 maja 1883 r. ukazał się pierwszy odcinek nowej powieści historycznej poprzedzonej nowelą „Niewola tatarska” (1880). Cykl nazwany „Trylogią” składa się z utworów: „Ogniem i mieczem” (1884), „Potop” (1886) i „Pan Wołodyjowski” (1888), obejmujących burzliwe dzieje Polski w XVII w.
W 1889r. ufundował stypendium (z pieniędzy uzyskanych od anonimowego wielbiciela jego twórczości) im. Marii Sienkiewiczowej.
 

W latach 1889-1890 ukazała się w Słowie współczesna powieść psychologiczna „Bez dogmatu” (1891). W 1893 r. poślubił Marię Romanowską zwaną Maruszką. Małżeństwo okazało się jednak nieudane, gdyż młodsza od pisarza o 30 lat panna młoda uciekła po dwóch tygodniach do przybranych rodziców Wołodkowiczów.

Międzynarodowym sukcesem oraz głównym argumentem dla przyznania Nagrody Nobla stała się powieść z czasów Nerona „Quo vadis” (1896), ukazująca męczeństwo chrześcijan. Powieść przetłumaczono na ponad 40 języków, co przyniosło autorowi międzynarodową sławę. Podobny charakter miał fresk historyczny z czasów Władysława II Jagiełły i Jadwigi – „Krzyżacy” (1900). Powieść ukazywała się w odcinkach od lutego 1897 r. do lipca 1900 r. Utworem tym Sienkiewicz chciał uczcić zbliżający się jubileusz swojej pracy pisarskiej.
W grudniu 1900r. ofiarowano mu majątek Oblęgorek pod Kielcami.
Sienkiewicz ożenił się po raz trzeci. Wybranką jego została daleka kuzynka Maria Babska.
Autor: Justyna Xyz